Od momentu rozpoczęcia przez dziecko regularnych zajęć sportowych, trener staje się jedną z głównych osób dbających o jego rozwój. Powinien zatem, jako zaufany nauczyciel i wychowawca, rozumieć oraz budować jak najlepsze relacje nie tylko ze swoimi niepełnoletnimi podopiecznymi, ale także z ich rodzicami. Zwłaszcza tymi, którzy są określani mianem „trudnych”...

Kształtowanie pozytywnych relacji w triadzie trener – dziecko – rodzic (w tak zwanym zespole kompletnym) powinno opierać się przede wszystkim na zasadach otwartej komunikacji, respektowania asertywnego stanowiska wszystkich ze stron oraz nie wchodzenia w wyznaczony zakres kompetencji. Chcąc przedstawić (i tym samym zaproponować) reguły mogące wpływać na poprawę interpersonalnych warunków pracy, podkreślamy, że wielu szkoleniowców największe korzyści osiąga wtedy, gdy zrozumie i da odczuć rodzicom swoich młodych zawodników, że (Czajkowski, 2008; Martens, 2004):

  1. Efekty konstruktywnej komunikacji pomiędzy rodzicami a trenerami wpływają przede wszystkim na dobro dzieci, w tym na możliwości budowania drużyny w życzliwej rozwojowi atmosferze.
  2. Ich głównym zadaniem, profilującym i polepszającym relacje, powinno być jasne uzgodnienie form współpracy, które określi oczekiwania dotyczące celów oraz zasad postępowania w konkretnym czasie i miejscu.
  3. Rodzice jako najważniejsi opiekunowie dziecka mają obowiązek czuwać nad jego odpowiednim rozwojem. Dlatego ich pytania kierowane do trenera (jeśli nie są agresywne czy nieżyczliwe) powinny być uważane za naturalny element współpracy.
  4. Matki i ojcowie trenujących dzieci mają prawo oczekiwać od trenera cyklicznych spotkań (w większych lub mniejszych grupach), będących okazją do omówienia tematów związanych ze szkoleniem, organizacją i wychowywaniem. Jest to także doskonała okazja do wyjaśnienia, które z zachowań rodziców będę tolerowane, a które nie.
  5. W czasie zebrań opiekunowie dzieci mogą oczekiwać od trenera szczerości, jasnych oraz precyzyjnych komunikatów, które będą pozbawione obietnic nieznajdujących pokrycia w rzeczywistości. Komunikaty szkoleniowe nie powinny być tym samym przekazywane za pomocą „wyspecjalizowanego” języka. Trener musi pamiętać, że większość opiekunów interesuje się swoimi dziećmi, ale nie każdy z nich interesuje się psychologią, taktyką czy techniką piłki nożnej oraz charakterystyczną dla tych dziedzin terminologią.
  6. Rodzic powinien podporządkować się zasadom ustalonych na treningach – oczywiście jeśli nie zagrażają one zdrowiu i bezpieczeństwu zawodników. Ich celem jest często nie tylko wprowadzenie dyscypliny, ale także nauka konkretnych umiejętności, które mogą okazać się niezbędnymi w przyszłym życiu.
  7. Opiekunowie powinni pamiętać, że w czasie treningów, meczów czy turniejów to trener jest główną osobą odpowiedzialną za rozwój, jak też bezpieczeństwo młodych zawodników.
  8. Trenerzy koncentrujący się na konsekwentnej i stanowczej komunikacji, nie mogą karać dzieci za ewentualne nagminne zachowania rodziców i na odwrót. Tutaj szczególną uwagę zwraca się na nastawienie szkoleniowca, który będąc w konflikcie z określonym opiekunem, może (nawet nieświadomie) poświęcać jego dziecku mniej uwagi, a przez to doprowadzić do wykształcenia się negatywnych oczekiwań.
  9. W przypadku naruszania przez rodziców wcześniej określonych zasad, trener ma obowiązek (a nie prawo) zwrócić im uwagę, a w skrajnych i uzasadnionych przypadkach wyprosić z obiektu, na którym odbywają się zajęcia.

Posiadający wpływ na wychowanie swoich zawodników trener, powinien traktować współpracujących z nim rodziców przede wszystkim jak partnerów oraz dążyć do budowania konstruktywnych relacji. Jednocześnie musi stanowczo określać poszczególne role i zadania, chroniąc się przed zbytnią ingerencją rodzicielską (w prowadzone zajęcia) oraz ograniczając prawdopodobieństwo wystąpienia konfliktów.

Więcej na ten temat przeczytacie w artykule „Współpraca z rodzicem trudnym – postawy, budowanie relacji, rozwiązywanie konfliktów” opublikowanym w nr 5/2018 (30) czasopisma „Asystent Trenera”.

Tutaj można zamówić czasopismo „Asystent Trenera”