{jcomments on}Odżywka jest produktem dostarczającym organizmowi określonych składników, których może mu brakować. Słowo suplement zaś, oznacza produkt dodatkowy stanowiący uzupełnienie diety o coś, czego nie spożywamy w dostatecznych ilościach. Suplementy to jedynie uzupełnienie diety!

Suplementacji nie można rozpatrywać w oderwaniu od odżywiania i diety. Suplementy przeważnie stanowią jedynie uzupełnienie tego co spożywamy i nie mają szansy dać wymiernych efektów o ile nasza dieta (jak również treningi) nie pasują do naszych celów.

Przed pojawieniem się odżywek na rynku ludzie budowali piękne sylwetki i niezwykłą sprawność i siłę ... bez nich! Wystarczające były dwa czynniki:

• ciężka, regularna, konsekwentna praca z ciężarami oraz
• odpowiednia dieta.

Ludzie nie chudli od termogeników i l-karnityny, ale od aktywności fizycznej i diety "MŻ" (czyli „mniej żreć”).

Paradoksem dzisiejszych czasów jest to, iż pomimo tak cudownych suplementów, diet i metod treningowych, mamy do czynienia ze społeczeństwami ludzi słabszych, mniej sprawnych i bardziej otyłych niż sto lat temu. Oczywiście za ten stan rzeczy nie ponoszą absolutnie winy suplementy lecz nasz styl życia, niechęć do wysiłku, złe odżywianie oraz wiara, że bez pracy i wyrzeczeń (a za sprawą pigułek lub proszku ze słoika) uda się osiągnąć jakiekolwiek cele w zakresie budowy pięknej sylwetki.

Powyższa refleksja absolutnie nie jest sugestią, że z suplementów nie należy korzystać - świat idzie z postępem i naprawdę istnieją odżywki, które mogą nam pomóc w walce o piękną sylwetkę. Szczególny nacisk należy jednakże położyć na słowo "pomóc" - nie zrobią one za nas nic, o ile ulokujemy w nich wszystkie nasze nadzieje. One pomagają, ale cudów nie czynią.

Dobry i świadomy wybór suplementów

Najważniejszy w doborze suplementów jest świadomy ich wybór - oparty na solidnych, sprawdzonych podstawach, a nie na marketingowych sloganach.

Świadomy wybór suplementów nie jest prostą czynnością - nasze spojrzenie na odżywki jest na nieszczęście w dużej mierze kształtowane przez reklamę i naszą własną psychikę.

Wybierając suplement zwróć więc uwagę na następujące kwestie:  

1. Czy produkt działa, czy nie działa?

Reklama wielu suplementów opisuje efekty działania jednego lub wielu jego składników. Pierwszym krokiem, jaki należy uczynić jest sprawdzenie na jakich podstawach oparte jest takie stwierdzenie.

A)    Czy producent podaje badania naukowe, w których określono efekt działania danego składnika (jeżeli brak jest jakichkolwiek badań potwierdzających działanie, nie kupuj takiego produktu).

B)    Czy stwierdzenie oparto na podstawie jednego, czy wielu badań, czy były to badania niezależne czy na zamówienie (unikaj produktów pozbawionych takich informacji, których reklamy powołują się na bliżej niezidentyfikowane "badania", "naukę", "dowody", "naukowców", "lekarzy" itp.).

C)    Kto był obiektem badania - ludzie młodzi czy starzy, zdrowi czy chorzy, jakiej płci? A tak generalnie - czy na pewno byli to ludzie, a może jedynie szczury?

D)    Jak podawano dany składnik badanym - doustnie, dożylnie, domięśniowo?

Skąd te wszystkie pytania?Otóż producent Ci nigdy (niemal) nie skłamie, chociaż nie wszystko Ci powie! Większość składników zawartych w suplementach posiada udowodnione naukowo działanie i dają one efekt opisywany w reklamach tyle że:

• nie w takich dawkach w jakich znajdują się w odżywce - cały szereg składników suplementów zbadano naukowo ustalając efekty ich działania w określonych dawkach. Częstokroć jednak skuteczne dawki stosowane w badaniach były tak wysokie, a składniki tak drogie, że producent suplementu stosując podobną ilość składnika w swoich produktach albo by nie zarobił, albo w ogóle produktu nie sprzedał. Producent stosuje więc dawkę np. 500 mg, jednocześnie powołując się na wyniki badań mówiących o dawkach 5000 mg uznanych za minimalne aby składnik był skuteczny;
• wielokrotnie w historii suplementacji producenci powoływali się (i powołują nadal) na wyniki badań, w których uczestnicy różnili się znacząco od potencjalnych klientów. Najczęściej nieuczciwości tego typu dotyczą przekładania wyników uzyskanych na ludziach poważnie chorych na zdrową populację;
• część składników suplementów działała doskonale w naukowych eksperymentach przy innym sposobie podania niż sugerowany sposób użycia suplementu;
• dosyć powszechną praktyką przyjmowaną przez producentów jest „czarowanie” konsumenta nazwami o pseudo: naukowym, medycznym, farmaceutycznym brzmieniu, nazwami podobnymi do nazw sterydów lub innych popularnych środków dostępnych tylko na receptę. Takie tricki przyciągają uwagę klienta do produktu i mogą wprowadzać w błąd. Dużo groźniejsze jednak jest stosowanie podobnych tricków w odniesieniu do listy składników, jakie zawiera suplement. Proponujemy, aby każdy klient widząc powyższe określenia na opakowaniu, bez szczegółowego wyliczenia co w skład sekretnej mieszanki czy formuły wchodzi, uświadomił sobie, że kupuje kota w worku i że lepiej od takich suplementów stronić.

Jeżeli jakiś produkt ma dwukrotnie zwiększyć Twą siłę, trzykrotnie ilość testosteronu, czterokrotnie apetyt i pięciokrotnie potencję, z reguły jedynie proporcjonalnie zredukuje zawartość Twojego portfela!

Pamiętaj też o tym, że żaden, absolutnie żaden suplement będący obecnie w legalnym obrocie nie zapewni Ci np. przyrostów masy mięśniowej, takich jakie reklamujący go kulturyści uzyskali dzięki stosowaniu środków farmakologicznych teoretycznie dostępnych wyłącznie legalnie.

2. Dopasowanie suplementu do indywidualnych potrzeb

O ile jesz 10-12 porcji warzyw i owoców dziennie, zakup preparatu multiwitaminowego nie jest zbyt dobrym pomysłem. Podobnie, jeśli dieta Twoja obfituje w ryby morskie, orzechy i olej lniany, niekoniecznie musisz kupować omega-3. Gdy jesz trzy gramy białka na kilogram masy ciała w postaci mięsa, ryb i nabiału, dodanie odżywki białkowej nie wywoła szokujących zmian w Twojej sylwetce.  

Traktuj zdecydowaną większość suplementów jako dodatek i uzupełnienie diety - kupuj te, których naprawdę potrzebujesz.

Gdy chodzi o suplementy specjalistyczne, zastanów się jak pomóc mogą one w osiągnięciu celów jakie sobie stawiasz. Nie mieszaj suplementów o przeciwstawnym działaniu, nie bierz też suplementów o których działaniu nic nie wiesz, gdyż efekt może się okazać przeciwny do zamierzonego.

Kluczem do suplementacji jest jej świadome stosowanie, w oparciu nie o marketingowe chwyty producentów i sprzedawców, ale o odpowiedzi na pytania, które postawiliśmy w tym artykule. Zadając sobie trud znalezienia tych odpowiedzi możesz być pewnym, że pieniądze wydane na suplementy nie okażą się wyrzucone w błoto.

Podstawy suplementacji zawodników piłki nożnej znajdziesz tutaj.

Autor: mgr Karol Seliga

trener odnowy biologicznej młodzieżowych reprezentacji Polski www.tursportmed.pl